بر پایه گزارش جامعی که از پژوهش های مختلف علمی درباره خواب روشن در پنجاه سال گذشته (۱۹۶۶ / ۲۰۱۶) انجام گرفته:
بیش از ۵۵ درصد مردم در طول زندگی یک بار یا بیشتر خواب روشن را تجربه کرده اند.
حدود ۲۳ درصد مردم دستکم یک بار در ماه خواب روشن را تجربه می کنند.
این گزارش دلیل بسیار محکمی ست که نشان می دهد انسان مدرن در قرن بیست و یکم با رویای آگاهانه درگیر است و امروز بیش از هر زمان به نشر مطالبی درباره رویای آگاهانه که به دور از تعصب و پیش داوری و خرافات و قضاوت های عجولانه باشند نیازمندیم.
رویای آگاهانه یا خواب روشن و پدیده های ناشی از آن مانند برونفکنی به حالاتی گفته می شوند که در حین بروز آنها فرد بیدار نیست اما خواب هم نیست. به دیگر سخن، جسم خوابیده اما ذهن هوشیار است. این حالت ها با خیالبافی روزانه و شبانه یا وانهادگی جسمی یا حالت بین خواب و بیداری که در مرحله اول چرخه خواب روی می دهند بسیار متفاوتند و فصل جدیدی در زندگی کسی که برای نخستین بار آنها را تجربه می کند می گشایند: فصلی سراسر ماجرا و هیجان و حیرت و شگفتی همراه با دهها پرسش علمی و فلسفی و دینی. آنچه که در خواب روشن تجربه می کنیم چنان زنده و پویا و غافگیر کننده است که چشم اندازهای وسوسه انگیز فیلم های تخیلی در برابر آن رنگ می بازند. رویابین در این تجربه ی شگرف به جهان هایی سفر می کند که همه ی قوانین فیزیک کلاسیک را نقض می کنند و به محدوده هایی قدم می گذارد که بی محدوده هستند. 
این پدیده می تواند جهان بینی فرد را تحت تاثیر قرار دهد، رفتار او را تغییر دهد (نه اینکه لزوما از او آدم بهتری بسازد)، او را متعادل یا نامتعادل سازد و حتی بر فعالیت های حرکتی و ورزشی تاثیر بگذارد.
در پژوهشی که در سال ۲۰۱۵ توسط دانیل ارلاخر در دانشگاه برن انجام گرفت مشخص شد که خواب روشن می تواند بر زندگی روزانه و به ویژه توانایی یادگیری مهارت های حرکتی تاثیر بگذارد و آن را بهتر سازد. در این پژوهش کاربران به چهار دسته تقسیم شدند. کسانی که در رویا حرکت مشخصی را تمرین کرده بودند به اندازه کسانی که در بیداری همان تمرین را انجام داده بوند و بسیار بیشتر از کسانی که اصلا تمرین نکرده یا ذهنا تمرین کرده بوند مهارت کسب نمودند.
پژوهش های علمی درباره این پدیده تازه در ابتدای راه هستند و به سختی پیش می روند. پیدا کردن رویابین هایی که حاضر باشند خود را به دست آزمایشگر بسپارند چندان آسان نیست و حتی رویابین های حرفه ای در شرایط آزمایشگاهی و با وصل شدن دهها کابل و دستگاه گوناگون به بدن، امکان بسیار کمی برای به خواب رفتن و آگاه شدن در خواب دارند. اما نتایج این پژوهش ها محکم و غیر قابل انکارند: هرکس می تواند با اندکی کوشش در خواب آگاه شود. آگاهی در خواب صحنه رویا را به سرعت رنگی، زنده و واقعی می کند و رویابین را با دنیای درونش مواجه می سازد.
بعضی از کسانی که در خواب آگاه می شوند، می توانند بر رویای خود تاثیر بگذارند: آن را به میل خود تغییر دهند، اگر محیط رویا برایشان آزار دهنده است، آن را عوض کنند یا حتی در رویای آگاهانه خودآگاهی و هوشیاری خود را به نحوی که می خواهند افزایش دهند.
در پژوهش دیگری که توسط دانیل ارلاخر در سال ۲۰۱۷ و با شرکت ۵۲۸ رویابین انجام گرفت، مشخص شد که بسیاری از رویابین ها علیرغم اینکه می توانند در خواب آگاه شوند اما توانایی عوض کردن صحنه رویا یا تاثیر گذاری بر رویا را ندارند. ارلاخر دلیل آن را (به درستی) دو چیز می داند: نخست آنکه هرچقدر رویابین در دیدن خواب روشن مهارت بیشتری داشته باشد امکان اینکه بتواند بر رویای خود تاثیر گذاشته و آن را عوض کند بیشتر است دوم اینکه هر چقدر رویابین در طول روز آگاهانه تر و هوشیارتر باشد بهتر می تواند در موقع تجربه ی رویای روشن آن را به میل و ارداه خود کنترل نماید. در سایت خواب روشن و در آموزه های دوازده هفته ای خواب روشن سال هاست که این مسئله در نظر گرفته شده و روش ها و شیوه های مختلفی درباره آگاهی یا هوشیاری لحظه ای یا روزآگاهی یا خودآگاهی در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.
منابع:
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1053810016301283?via%3Dihub
http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/02640414.2015.1030342
http://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0276236616683388
