فایل پی دی اف این نوشته: بازدهی ابزارها و نرم افزارهای خواب روشن
نَواهای دو گوشی و فایل های شنیداری که بر پایه همگاهی دو نیمکره مغز در انستیتوی مونرو ساخته شده اند تنها با هدفون های ویژه کاربرد دارند و با هدفون معمولی یا بلندگوی موبایل و لپ تاپ قابل استفاده نیستند.
نواهای تک شدتی (Isochronic tones) را می توان با هدفون معمولی یا بلندگوی لپ تاپ و موبایل گوش داد و از آنها بهره برد. اگرچه کیفیت بهتر هدفون یا دستگاه پخش کننده صدا؛ کارکرد آن را بالا می برد.
منظور از نرم افزارها یا اپلیکیشن های خواب روشن که در ادامه گونه های مختلف آنها را توضیح می دهیم، دسته ای از برنامه های کامپیوتری (برای تلفن همراه یا لپ تاپ) هستند که وظیفه آنها کمک به رویابینی ست (اینکه در عمل کمک دهنده هستند یا نه، در پایان خواهید خواند):
نرم افزارهای به خاطر سپردن رویا: از این نرم افزارها برای ثبت گفتاری یا نوشتاری خواب ها می توان بهره برداری کرد. مانند اپلیکیشن ضبط صدا (voice recorder ) یا برنامه های یادداشت که انواعی از آنها (رایگان و پولی) پیدا می شوند.
نرم افزارهای زنگ و تایمر: از این نرم افزارها برای تنظیم صدای زنگ تلفن با چرخه خواب استفاده می شود. هدف از به کارگیری آنها، نوشتن خوابها یا اجرای فن بازخوابی یا اجرای شگرد زنگ است. رویابین برنامه را طوری تنظیم می کند که نزدیک به سیصدو شصت دقیقه بعد از به خواب رفتن او زنگ تلفن به صدا درآید (مراحل پایانی چرخه چهارم خواب). در این زمان، هم آخرین رویاهای دیده شده را می توان به خوبی و با ذکر جزییات یادداشت یا آوابرداری کرد و هم می توان با در صد موفقیت بالا یکی از تکنیک های خواب روشن را به کار گرفت.
نرم افزارهای امواج مغزی: این نرم افزارها با پخش فرکانس های گوناگون نواهای تک شدتی و دو گوشی در هدفون، هدفشان این است که مغز را وادار به تولید امواجی کنند که هنگام خواب روشن تولید می شود. 
گوش دادن به نواهای دو گوشی و تک شدتی به تنهایی برای بسیاری از افراد نه تنها آرام کننده به نظر نمی رسند بلکه آنها را عصبی هم می کنند (به ویژه کسانی که اعصاب درب و داغانی دارند). این صداها مانند موج رادیو ، صدای تلویزیون برفک دار، صدای تراکتور صدای سشوار یا صدای چکشی که با ضرباهنگی یکسان کوبیده می شود، به نظر می رسند.
از آنجا که چنین صداهایی در جوامع انسانی به عنوان صداهای دست ساز و اضطراب آور شناخته شده اند، بسیاری از آدم های حساس و تلقین پذیر با شنیدن آنها اعصابشان به هم می ریزد. اما نوزادان که هنوز فرایند اجتماعی شدن را طی نکرده اند با چنین صداهایی به راحتی آرام می شوند یا به خواب می روند. برای کم کردن اثر تداعی کننده منفی این صداها، سازندگان آنها را با صداهای طبیعی مانند شرشر آب، صدای باد، امواج دریا و یا قطعات موسیقی کلاسیک و آرام بخش مخلوط کرده اند تا بلکه تداعی صداهای اعصاب خرد کن را از بین ببرند.
پرسش اصلی اینجاست که این دستگاهها و نرم افزارها تا چه اندازه برای پدید آوردن خواب روشن یا احساس خروج از جسم کارآیی دارند؟
برنامه های کمک دهنده مانند ضبط دیجیتالی صدا و نوشتار و تایمر تلفن همراه در هر صورت مناسبند و کار رویابین را در فرایند یادآوری خواب ها یا ارزیابی واقعیت در طول روز آسان می کنند.
دستگاهها و نرم افزارهایی که بر اساس همگاهی نیمکره های مغز ( Hemi-Sync ) ساخته شده اند، از نظر علمی کارآیی آنها به اثبات نرسیده. پژوهش های علمی نشان می دهند که تاثیر این دستگاهها و همینطور نواهای تک شدتی و دو گوشی به اندازه ای نیستند که بتوانند امواج مغز را تغییر داده یا آنچه را که سازندگان این دستگاهها ادعا می کنند به انجام رسانند.
به کارگیری دستگاهها و نرم افزارهای خواب روشن، دشوار و پر دردسر است. رویابین باید دستگاه مورد نظر یا دست کم هدفون را همه شب در گوش داشته باشد تا شاید در زمان رویا دیدن به کارش آید. بسیاری از افراد بعد از چند دقیقه تا یک ساعت ناخودآگاه هدفون یا چشم بند را به کناری می اندازند و می خوابند.
راه حلی که به نظر می رسد اینست که دستگاه یا نرم افزار را فقط هنگامی که به شدت خواب آلود هستیم به کارگیریم تا به محض به خواب رفتن بر ذهن اثر بگذارند. این راه حل ممکن می بود اگر رویاها بلافاصله بعد از به خواب رفتن آغاز می شدند. اما می دانیم رویاهایی که منجر به خواب روشن می شوند غالبا در مرحله رم از چرخه خواب و بیشتر از چرخه سوم به بعد (کم و بیش چهارساعت بعد از شروع خواب) روی می دهند. 
برخی از رویابین ها بر این راهبندها چیره می شوند و همه ی شب را با چشم بندهای نسل جدید می خوابند. این دستگاهها هم بدون سیم هستند و هم می توانند زمان خواب رم را تشخیص داده و فقط در همان موقع نرم افزار شنیداری یا دیداری خود را به کار بیندازند. بنابراین کار با آنها راحت تر است.
اما میزان موفقیت این رویابین ها در به کارگیری چنین دستگاههایی تا چه اندازه است؟
هنوز پژوهش جامعی در این باره انجام نشده. اما با توجه به گزارش های بیشمار در انجمن های اینترنتی و تجربیات شخصی می توان گفت اثر این دستگاهها سریع تر یا بهتر از شگردهای دیگر نیست.
توقع و چشمداشت کسانی که این دستگاهها یا برنامه ها را می خرند بسیار بالاست و انتظار دارند که بدون زحمت خواب روشن ببینند. پس از چند بار تلاش ناامید می شوند و آن را به کناری می اندازند.
رویداد دیگری که پس از چند باربهره وری از این دستگاهها یا نرم افزارها رخ می دهد، جای گرفتن سیگنال در رویاست. برای نمونه اگر شما از چشم بند رویابینی استفاده نمایید، چشم بند کم و بیش در هنگام خواب رم به کار می افتد و سیگنال های نوری روی پلک های بسته شما می فرستد. اگر شما هیچ اطلاعی از خواب روشن نداشته یا قبلا تمرینات عملی در این زمینه انجام نداده باشید یا در زندگی روزمره خود آگاه و هوشیار نبوده باشید، ممکن است ناخودآگاه در خواب ببینید که در جایی تاریک به پرده ای نیمه روشن نگاه می کنید (یا خوابی با این درونمایه). این رخداد حتی زمانی هم که یک رویابین حرفه ای باشید و بخواهید تنها با استفاده از دستگاه یا برنامه نرم افزاری رویای روشن ببینید پیش می آید.
در یک جمع بندی کلی می توان گفت ابزارهای الکترونیکی و نرم افزارهایی که در حال حاضر در بازار تجاری خواب روشن هستند، انتظارات مشتریان را برآورده نمی کنند. دستگاههای الکترونیکی که در آزمایشگاههای پیشرفته خواب از آنها بهره گرفته می شود، کارآیی بسیار بالاتر و برتر دارند اما این دستگاهها در واقع مخلوطی از به هم بستن چند دستگاه با کابل های بسیار زیاد با نظارت کارشناسان هستند و تهیه یا بکار گیری آنها برای افراد عادی ممکن نیست. شاید تا چند سال دیگر نمونه اولیه چنین دستگاههایی که با آنها بتوان به شکلی موثر در مغز نفوذ کرد و آن را تحت تاثیر قرار داد، وارد بازار شوند. تا آن موقع، بهترین روش های خواب روشن همان ها هستند که اینجا توضیح داده ایم.
